Tình đời

                                                            Thôi quên đi nhé, tình đời !

      Bạc đen thì cũng một cười cho qua.

                                                            Kiếp người như áng mây xa.

      Mưa tan, gió đuổi... lại là hư vô

                               

 

                                                  Thao thức

Xin cảm ơn đời cho ta cuộc sống,

Cảm ơn người, cay đắng lênh đênh.

Hờn tủi đó vẫn muôn vàn tha thiết,

Cúi đầu xin trọn kiếp mong manh.

 

Hồn bỏ ngỏ cho trăm chiều say đắm,

Đổi thay nhiều, giông bão nát con tim.

Tóc úa màu nương dâu bãi biển,

Thao thức hoài đêm trắng vẫn từng đêm.

                             

 

                                                                  Kiếp sống thừa

                                                            Lỡ tay đánh rớt bao ngày tháng,

Tuổi bỗng đi hoang nửa kiếp thừa.

Nặng trĩu hai vai tình cố quận,

Cuộc đời ngó lại :  chuỗi ngày mơ.

    

Dằn vặt tháng ngày cơm áo nặng,

Lưu vong tàn kiếp cũng là hư.

Nửa vòng trái đất thương và nhớ,

Mây trắng hồn ai vẫn lững lờ .

                                                                                   

 

                                                                   

 

 

                          .

                                                                        Thương nhớ

                                                            Nửa vòng trái đất xa xôi quá,

                                                            Thao thức đêm dài thương nhớ ai.

                                                            Mây trắng có bay về xứ mẹ ?

                                                            Xin mang thương nhớ đến cho Người.

 

                                                            Không khóc mà sao nước mắt dài ?

                                                            Trong mơ chỉ thấy một Người thôi !

                                                            Người đâu có biết rằng thương nhớ

                                                            Bóp nghẹn tim ta đến ngậm ngùi !

 

                                                            Hò hẹn trăm năm kiếp tái sinh,

                                                            Sao thần thoại hóa chuyện ân tình ?

                                                            Luân hồi ai chắc còn tao ngộ ?

                                                            Thương nhớ cho tàn kiếp mỏng manh.

                                                                       

 

 

 

Gian dối

                                                            Anh là kẻ ăn gian nói dối,

Suốt cả đời chưa nói thật một lần.

Chẳng hề thương nhưng sẵn sàng thề thốt :

Yêu tha thiết, yêu đắm đuối, vô ngần

 

Em nào hay nên vẫn yêu vẫn nhớ,

Tôn anh làm thần tượng của hồn em !

Ngây thơ quá, vẫn tưởng đời mật ngọt.

Khi đã yêu, yêu đến cạn máu trong tim !

 

Anh gan lì, chẳng bao giờ hối hận,

Dù biết em sẽ đau khổ ê chề.

Nhưng cuộc đời toàn những trò xảo trá,

Nên anh muốn em cứ tiếp tục hôn mê...

                                   

                                                                                                                       

 

                                                                         NỖI NHỚ

                                                            Giọt thu vang động trong hồn,

Gió thu nghe lạnh đã luồn vào song.

                                                            Một đời nửa kiếp lưu vong,

Ngẩn ngơ trái đất nửa vòng tay ôm..

                                                                                   

 

                                                                             

                                                                       

                          Bóng đêm

                                          Nắng một ngày xuân bỗng hắt hiu,

                                          Em đi, trời đất cũng tiêu điều.

                                          Tương lai một phút tan thành khói,

                                          Và cả hồn anh đã chết theo.

                                          Anh mất em rồi, vũ trụ tan,

                                          Tim anh còn lại nhúm tro tàn,

                                          Hai mươi năm cũ, vèo, cơn mộng !

                                          Hạnh phúc trôi theo suối lệ tràn.

                                          Còn có bao giờ anh gặp Em ?

                                          Máu nào đã chảy lại về tim ?

                                          Em ơi, thôi thế đời tan tác !

                                          Còn lại trong anh chỉ bóng đêm.

                                          Ðàn con nhỏ dại hãy thơ ngây,

                                          Em nỡ buông xuôi mặc tháng ngày ?

                                          Khắn trắng trên đầu, con khóc mẹ,

                                          Lòng anh thổn thức lệ vơi đầy.

                                                               

                                                                 10 tháng 5, 1981

TIẾNG KHÓC

                                                  TẠ QUANG KHÔI

             

R

a khỏi chợ Bến Thành, Khanh đi về phía trường Đại học Văn khoa. Nàng bước thật chậm, luôn luôn ngừng lại trước những tủ kính của các hiệu buôn. Khanh chợt thấy bóng mình hiện rõ trong một tấm gương của một hiệu bán tạp hóa. Nàng thấy mình già hẳn đi, trước tuổi rất nhiều. Nhưng những nét đẹp trên gương mặt nàng chưa mất hẳn. Mái tóc hơi rối, xõa xuống ngang vai. Đôi môi mọng đỏ, rất ít khi cười, nhất là từ năm năm nay. Nàng đã khéo léo buông lơi mấy sợi tóc xuống đến ngang mày mà cũng không che nổi những nếp nhăn trên vầng trán. Nàng không ngạc nhiên về sự già sớm ấy và cũng không lạ trước vẻ mặt bình thản đến lạnh lùng hiện có của mính. Trong ngày hôm nay, số phận của Chuyên sẽ được định đọat. Nàng không vui, cũng chẳng buồn. Chuyên được tự do hay phải ở tù đều không ảnh hưởng gì đến cuộc sống của nàng, cả vật chất lẫn tinh thần. Từ ngày lấy Chuyên, lòng nàng đã chết, tâm hồn nàng thôi xúc động. Nàng lạnh lùng như một khối băng thạch. Chỉ thỉnh thỏang lòng nàng mới ấm lên được một chút vì hình ảnh Mai.

Nghĩ đến người yêu cũ, lòng nàng không khỏi tê tái. Nhưng có một điều Khanh thấy tự an ủi là biết chắc lúc nào Mai cũng nghĩ tới nàng. Từ ngày nàng lấy chồng, Mai vẫn kéo dài cuộc sống độc thân để ôm ấp mãi hình bóng người yêu cũ.

Mai là người đầu tiên chiếm trọn tâm hồn Khanh. Mà cũng là người cuối cùng. Sau bốn năm thầm lén yêu nhau, Mai cậy người đến hỏi Khanh. Gia đình Khanh phản đối kịch liệt. Cha mẹ nàng ép nàng lấy Chuyên, một sinh viên y khoa sắp ra trường.

"Nhất là tao coi như không có mày, chứ nhất định tao không bao giờ gả mày cho thằng Mai."

Hơn một lần mẹ nàng nói như vậy khi thấy nàng buồn ủ rũ vì mối tình ngang trái. Khanh không dám cãi lời cha mẹ, nhưng nàng cũng khó có thể quên Mai. Trong khi đó, bên nhà Chuyên luôn luôn xin cưới, lấy cớ Chuyên sắp phải đi xa sau khi ra trường. Biết không còn hy vọng gì nữa, Khanh hẹn gặp Mai. Nàng ôm lấy người yêu mà khóc.

"Anh, nhất định chúng ta phải xa nhau rồi. Em không dám cưỡng lời Ba Mẹ em. Như anh đã biết, Ba em vừa ốm khỏi, em sợ bệnh có thể tái phát nếu Người buồn phiền vì  em.  Trong nhà, Ba em thương em nhất vì chỉ có mình em là gái. Em không nỡ làm ba em buồn, thất vọng vì em. Anh có tin rằng dù phải xa anh, em lúc nào cũng thuộc về anh không ?  Em chả có tình nghĩa gì với Chuyên hết. Xác em sống cạnh hắn, nhưng hồn em luôn luôn đi theo anh. Đây là lần cuối cùng em khóc với anh, mà cũng là lần khóc cuối cùng trong đời em. Buồn vui từ nay không còn ảnh hưởng gì đến em nữa."

Ngừng lại một vài giây, Khanh bỗng cười ngặt nghẽo khiến Mai ngạc nhiên. Rồi nàng nói tiếp :

"Thế là từ nay không còn những phút giận hờn, nũng nịu vì bị anh ăn hiếp nữa. Anh chúa là hay ăn hiếp em, thế mà Ba Mẹ em cứ nói em yêu anh chỉ vì anh biết chiều chuộng em. Cái mặt anh có bao giờ biết chiều chuộng đàn bà đâu, đến là ghét. Sau này, khi anh lấy vợ - chắc là phải như vậy, vì em không muốn anh sống độc thân mãi, em thương lắm - xem anh có dám ăn hiếp vợ anh không. Hay chính anh bị người ta ăn hiếp."

Nàng lại cười. Mai vẫn ngồi im lặng và bất động.

"Việc gì anh cứ phải giữ cái vẻ mặt buồn rầu mãi thế ?  Vui cho nốt buổi nay đi rồi xa nhau. Em nhớ con Kim, bạn học cùng lớp với em, nó bảo mối tình đầu thường bị tan vỡ. Trước em không tin, bây giờ thì em phục nó quá. Biết thế chúng mình đừng yêu nhau có phải đỡ đau khổ không anh nhỉ. Em sắp lấy chồng, rồi anh cũng phải lấy vợ. Nhưng anh phải cho em biết trước người anh định lấy để em xem họ có biết lo cho anh không. Em chỉ sợ anh lấy phải người vợ chẳng ra gì...Em thương anh quá. Anh là người đa cảm và yếu đuối, chỉ có em mới lo cho anh được. Tội nghiệp cho cưng của em quá."

Khanh lại khóc. Mai vẫn ngồi im lặng như người mất hồn.

"Tại sao chúng ta lại yêu nhau, hở anh ?  Tại sao anh không ghét em để em yên lòng đi lấy chồng ?  Tại sao anh không yêu con Nhung, con Loan, con Oanh, con Hồng mà lại yêu em ?  Em ghét anh lắm, anh có biết không ?"

Mai chỉ ngồi thẫn thờ nhìn người yêu chợt khóc chợt cười trong khi kể lể.

Nhớ lại cảnh chia tay ấy cách đây đã năm năm, Khanh vẫn thấy lòng bồi hồi thương cảm. Nàng không sao quên được nét mặt đau khổ của người yêu buổi đó. Nàng không hiểu bây giờ chàng ra sao. Nàng thầm gọi tên người yêu một cách âu yếm. Nàng nhìn lại bóng mình trong tủ kính. Vẫn cái vẻ bình thản cố hữu và sắt đá. Nàng nhẹ vuốt mấy sợi tóc xõa trên trán. Cái vẻ bình thản này nàng có từ ngày xa Mai. Nó đã khiến nhiều người khó chịu. Vui không cười, buồn không khóc ! Lúc nào nàng cũng giữ nguyên một vẻ mặt, lạnh lẽo như một khối băng thạch.

Hồi đó, ít lâu sau ngày nàng chia tay với Mai, mẹ nàng đem chuyện cưới hỏi ra bàn với nàng. Chia bao nhiêu phần bánh, in bao nhiêu thiệp, mời những ai, xe rước dâu mấy cái, lễ tơ hồng thế nào, v.v...Nàng chỉ ngồi nghe mà không góp một lời. Chờ cho mẹ nói xong, nàng đứng dậy xin phép đi học, không bày tỏ một ý kiến nào. Thấy thế, mẹ nàng giận đến tái người.

Sau ngày cưới, Khanh vẫn không thay đổi thái độ.

Biết vợ đối với mình không một chút tình nghĩa, Chuyên rất bực mình, nhưng cũng chỉ giũ im lặng. Bây giờ nghĩ lại, Khanh cũng thấy mình tàn nhẫn. Nhưng không phải lỗi ở nàng. Chính hắn đã làm cho nàng ghét hắn. Khi bị gia đình ép lấy hắn, Khanh đến tìm hắn để van xin hắn buông tha cho nàng, nhưng hắn cương quyết từ chối.

Khanh vừa bước xuống đường để đi về phía tòa án, chợt có một bàn tay vỗ nhẹ lên vai nàng :

"Cô giáo đi đâu đấy ?"

Khanh nhận ra tiếng Thúy ngay, một người bạn rất thân của nàng. Thúy cười :

"Bồ đi xem tòa xử đức phu quân, phải không ?"

Ba tiếng "đức phu quân" Thúy nói bằng một giọng hài hước làm Khanh suýt phì  cười. Vì là bạn rất thân, hai người không dấu nhau bất cứ một chuyện nào. Thúy hiểu tâm sự bạn nên rất thương bạn và không ưa Chuyên.

 Thúy nói :

"Còn sớm chán. Ra đường Lê Lợi với mình đã."

Khanh bước theo bạn mà tâm trí để mãi đâu đâu. Nàng nghĩ đến Chuyên và tội lỗi của hắn. Hai mạng người bị hắn giết trong một cơn ghen. Nàng không ngờ con người nhu nhược như hắn lại có thể phạm tội sát nhân. Trong gia đình, mọi người đều qui tội cho nàng. Ai cũngï cho rằng sự thờ ơ của nàng đã thúc đẩy hắn làm bậy. Trước lời buộc tội ấy, nàng vẫn thản nhiên như không. Sau ngày cưới, Chuyên rất buồn trước vẻ lãnh đạm của vợ. Hắn đi tìm một nguồn an ủi khác. Khanh nghe đồn hắn yêu Trúc, người nữ y tá giúp việc cho hắn. Nàng coi đó là việc tất nhiên. Mối tình vụng trộm giũa hắn và cô y tá dần dần trở nên công khai. Khanh vẫn không thèm để ý. Trong thời gian này, nàng xin đi dạy học để hoàn toàn biệt lập với chồng về mọi phương diện, nhất là về tài chính.

Một hôm đi dạy học về, Khanh bắt gặp Chuyên đang hôn người yêu trong phòng khách. Họ mải mê ghì lấy nhau, không trông thấy nàng. Nàng rón rén đi qua rồi khép cửa lại rất nhẹ nhàng.

Thấy vợ chồng con gái sống một cách khác thường, một hôm mẹ nàng hỏi :

"Thằng chồng mày nó chơi bời như thế mà mày để yên ?  Mày phải làm cho nó sợ chứ."

Khanh hỏi mẹ :

"Theo ý mẹ, con nên làm gì bây giờ ?"

Mẹ nàng hơi lúng túng :

"Tùy mày...Khuyên nó chẳng hạn..."

"Con không thừa lời. Với lại anh ấy đã đỗ đến bác sĩ thì cần gì lời khuyên của con."

Mẹ nàng tái mặt vì tức giận. Bà gầm lên :

"Mày ăn nói với mẹ mày như thế hả, con kia ?  Tao biết mày vẫn có lòng oán trách bố mẹ đã không cho mày lấy thằng Mai, nên mày mới đối xử với chồng mày tệ như vậy. Nếu mày không hòa thuận với nó thì đừng hòng nhìn mặt tao. Mày tưởng mày làm vậy là mày khôn lắm đấy, phải không ?  Sống không muốn lại cứ muốn chết !"

"Mẹ tưởng con bây giờ còn sống hay sao ?"

Mẹ nàng trố mắt ngạc nhiên, không hiểu nàng định nói gì. Nàng xem giờ, rồi thản nhiên xách cặp đứng lên :

"Con xin phép mẹ con đi dạy học."

Buổi tối hôm ấy, Khanh phải tiếp Lan, người chị dâu lớn nhất trong gia đình. Lan mở đầu câu chuyện bằng lời trách :

"Cô ăn nói chẳng chịu giữ ý tứ gì cả. Sáng nay, sau khi sang thăm cô về, mẹ buồn lắm. Mẹ giận cô nên chẳng thiết ăn uống gì."

Khanh vờ ngạc nhiên :

"Chết ! Làm sao thế, hả chị ?  Em có dám làm gì mẹ đâu. Mẹ thích buồn thì mẹ buồn đấy chứ."

Lan nhăn mặt :

"Vì cô không nghe lời mẹ nên mẹ buồn. Đành rằng cô còn yêu cậu Mai, nhưng đã không lấy được nhau thì nên quên nhau đi. Cô có chắc bây giờ cậu ấy còn yêu cô không ?  Mà tại sao cô cứ cho việc yêu thương là quan trọng ?  Chẳng qua cũng chỉ một thời gian là phai nhạt hết. Can chi chuốc lấy buồn đau. Giả dụ hai người lấy được nhau, có chắc được sung sướng suốt đời không ?  Hay cũng chỉ được vài năm là chán nhau ngay đấy. Cô đã bằng lòng lấy chú Chuyên thì nên làm tròn bổn phận của một người vợ, đùng để ai chê cười, nhất là chê cười ba mẹ không biết dạy cô."

"Em không bằng lòng lấy Chuyên”, Khanh đáp, “ba mẹ ép thì em phải lấy. Bổn phận của em đối với Chuyên thật hoàn toàn, nếu chỉ nói đến bổn phận làm vơ. Anh ấy muốn gì được nấy, em không tiếc một mảy may nào hết. Còn chuyện Mai với em đã thuộc về dĩ vãng, xin chị đừng nhắc đến anh ấy nữa. Công việc em làm ngày nay, anh ấy không hề biết. Từ ngày em lấy chồng, chúng em chưa từng gặp nhau bao giờ. Đành rằng yêu nhau thì đẹp, lấy nhau chưa chắc đã có hạnh phúc, nhưng nếu tuổi trẻ không được mãn nguyện về tình yêu thì lòng lại ấm ức, mang hận suốt đời. Mà nói cho ngay, em lấy Chuyên có được ngày nào sung sướng không ?"

Lan cười nhạt :

"Còn chuyện cô y tá thì sao ?  Cô không cấm đoán chú ấy ?"

Khanh thản nhiên :

"Em không cấm, không cản, không phá vì em không ghen."

"Nghĩa là cô không yêu ?"

"Tùy chị muốn hiểu sao cũng được."

Dù mọi người trong gia đình luôn luôn thúc giục Khanh phải có phản ứng trong việc ngoại tình của Chuyên, nàng vẫn làm ngơ. Hồi đó, Chuyên đã thuê nhà riêng cho Trúc ở. Khanh nghĩ rằng nếu Chuyên đưa người yêu về nhà, nàng cũng sẽ làm ngơ. Nàng chỉ mong Chuyên để cho nàng được yên thân.. Nhưng một biến cố bất ngờ đã xảy ra. Một đêm, Chuyên đi xa về, bắt gặp Trúc nằm trong tay một người bạn thân của hắn. Nổi cơn ghen, Chuyên giết cả bạn lẫn người tình bằng mấy nhát búa, rồi ra quận cảnh sát tự thú.

Khanh bỗng nghe tiếng Thúy hỏi lớn :

"Cô giáo nghĩ gì mà thần mặt ra thế ?"

Nàng đáp :

"Mình đang nghĩ tới những người sung sướng như Thúy, chả có điều gì buồn phiền cả."

Thúy cười :

"Thôi, cô ả đừng đánh trống lảng. Tôi biết cô đang nghĩ gì rồi. Cô nhớ và thương đức phu quân, phải không ?"

Khanh gật gù :

"Chồng người ta mà cấm người ta nhớ thương sao ?  Thế thì phải nhớ thương ai bây giờ đây ?"

Thúy chợt hỏi :

"Hôm nay ai cãi cho anh Chuyên ?  Có phải Lũy không ?"

Khanh gật đầu. Nàng bỗng nhớ tới hồi mới xảy ra án mạng. Mẹ nàng cuống quýt giục :

"Con phải đi tìm luật sư biện hộ cho chồng đi. Đùng để nó phải ở tù mà khổ thân nó. Con định nhờ ai chưa ?"

Thấy nàng im lặng, bà hỏi :

"Con có biết anh Lũy không ?  Tao nghe nói anh ấy chơi thân với anh Chuyên lắm. Nhờ anh ấy thì tiện quá."

Nàng vẫn giữ im lặng. Bà gắt :

"Mày điếc à ?  Có nghe tao nói gì không ?"

Khanh đáp hững hờ :

"Có ạ. Nhưng không phải việc của con. Giết người thì ở tù, còn oan uổng nỗi gì nữa."

Mẹ nàng đập tay xuống bàn, gạt phăng mấy tách nước rơi xuống đất vỡ loảng xoảng, đùng đùng nổi giận, la lớn :

"Mày nói thế mà nghe được à, con kia ! Đồ mất dạy ! Đồ vô giáo dục ! Chồng mày chứ đứa nào mà mày coi như quân thù quân hằn ! Không có tình nghĩa gì hết ! Tao không ngờ mày lại tàn nhẫn đến thế."

Khanh vẫn giữ nét mặt bình thản, nhìn mẹ la lối ầm ĩ. Sau cùng, bà thất vọng ra về. Mấy hôm sau, nàng nghe tin gia đình Chuyên đã nhờ Lũy biện hộ.

Khanh nói với Thúy :

"Cãi thì cãi, ăn thua gì."

Thúy lắc đầu :

"Mình cho rằng anh ấy giết người trong cơn ghen, có thể được...nhẹ đi rất nhiêu. Nhất là không có dự mưu trước."

Khanh nhún vai :

"Thì cũng vẫn tù, chẳng nhiều thì ít. Thôi thế cũng xong !"

Thúy hiểu rằng Chuyên tù hay không thì cũng chả có nghĩa lý gì với Khanh.

Lúc Khanh và Thúy đến tòa án, phòng xử đã đông nghẹt người. Khanh đảo mắt nhìn quanh. Từ một góc xa, một bàn tay nhỏ bé giơ lên vẫy gọi. Nhận ra Thanh, nàng kéo Thúy đi về phía bạn. Thanh nhích sang một bên để nhường chỗ cho hai người. Khanh để ý ngắm cái miệng xinh và cặp mắt đen láy của bạn. Nàng nghĩ tới Mai. Có lần nàng đã viết thư khuyên Mai nên lấy Thanh. Nếu chàng bằng lòng, nàng sẽ làm mối. Nàng tin Thanh có thể đem hạnh phúc lại cho Mai. Nhưng nàng không nhận được hồi âm của Mai. Ít lâu sau, Thanh lấy người bạn học cùng trường. Hai vợ chồng đều dạy học. Khanh tiếc cho Mai mãi. Nàng biết Mai còn yêu nàng tha thiết nên  không thể lấy người khác.

Tòa bắt đầu xử, nhưng Khanh không để ý theo dõi. Nàng tới đây không vì tò mò, cũng không vì lo lắng cho số phận của Chuyên, mà chỉ vì bị gia đình cưỡng ép. Đáng lẽ hôm nay nàng lên Đà lạt từ sáng sớm, nhưng phải tạm hoãn cuộc hành trình đến trưa, sau phiên tòa. Tuy ngồi đây mà trí óc nàng để mãi đâu đâu. Nàng nhớ tới lời buộc tội của gia đình, nhất là mẹ nàng, trong thời gian vừa qua :

"Chỉ vì mày mà chồng mày mới trở thành tên sát nhân. Nếu mày đùng có lạnh nhạt với nó, nếu mày làm tròn bổn phận của một người vợ thì nó đâu có phải chạy theo con đĩ Trúc. Thế mà lúc nào mặt mày cũng trân trân, tưởng như thế là hay."

Khanh chỉ ngồi im lặng nghe mẹ sỉ vả, lơ đãng nhìn ra ngoài vườn. Nền trời đen xẫm đóng khung vuông sau cửa sổ. Chợt đồng hồ treo tường điểm mười một tiếng sau khi đã dạo đàn một cách chậm chạp. Nàng nói với mẹ :

"Khuya rồi, mẹ ngủ lại đây với con nhé. Để con bảo chị vú làm giường cho mẹ."

Bà cụ chợt thở dài :

"Thì ra từ nãy tao nói mày không nghe gì cả."

Rồi bà vùng vằng ra về.

Hôm nay nghe công tố viên buộc tội Chuyên, Khanh chỉ cười thầm. Thật ra, lỗi lầm đều do gia đình nàng. Khắt khe một cách vô lý và hẹp hòi quá đáng. Đành rằng tình yêu không phải là tất cả lẽ sống của con người, nhưng bóp chết một mối tình chân thành là một việc vô nhân đạo. Hậu quả của sự khắt khe, hẹp hòi đó là vụ xử ngày hôm nay. Chuyên bị tù hay được tự do, lòng nàng cũng không thay đổi. Tâm hồn nàng chỉ sống mãi với hình ảnh của Mai.

Bỗng chung quanh Khanh nổi lên những tiếng ồn ào. Tòa rút vào trong để nghị án. Khanh chợt bắt gặp tia nhìn của Chuyên. Trong đôi mắt ấy có đượm vẻ buồn thảm và van xin. Nàng lạnh lùng ngoảnh mặt đi. Nàng thoáng thấy một vài cặp mắt hướng về nàng, trong đó có cả mắt Lan. Nàng mỉm cười vì thấy mình bỗng nhiên được một số người chú ý.. Lan đi về phía nàng, cúi xuống nói khẽ :

"Cô phải tỏ vẻ buồn rầu chứ sao lại cười ?  Cô không thấy nhiều người đang nhìn cô đấy à ?"

Nàng hỏi lại bằng một giọng diễu cợt :

"Tại sao em phải buồn, hả chị ?"

Lan hơi cáu :

"Thì tại chú ấy bị tù, chứ sao nữa !"

"À, ra thế ! Nhưng tại sao mình phải giả dối như vậy ?"

Lan chép miệng :

"Nói chuyện với cô tức chết đi được. Thôi, mặc cô muốn sao thì sao."

Phòng xử chợt im lặng. Khanh nghe loáng thoáng hình như Chuyên được hưởng trường hợp giảm khinh, chỉ bị tù ngắn hạn. Vì ngồi ở xa, nàng nghe không rõ, mà chính nàng cũng không muốn nghe.. Nàng vẫn cho rằng việc đó không liên hệ gì tới nàng.

Cử tọa bắt đầu ra về, Khanh đứng lên đi theo Thúy và Thanh. Khi tới đầu hành lang, nàng gặp lính dẫn Chuyên ra. Trông thấy nàng, Chuyên đứng lại. Hắn nhìn nàng bằng đôi mắt ướt và đỏ ngầu. nghẹn ngào gọi :            "Em !..."

Nhưng nàng không để ý, thản nhiên đi qua trước mặt hắn. Bên ngoài, trời hơi âm u vì nhiều mây. Nhưng nàng lại nói với Thúy :

"Trời hôm nay đẹp tuyệt !"

                                                                                                                8/1960

                                                                                                                  TQK

                                                                                                                                                                                                                                                                                      

VÌ YÊU

                                                            

                                                           TẠ QUANG KHÔI

 

 

T

ôi cúi nhìn xuống đất, nhưng cũng đoán biết chị Liên đang chăm chú ngó tôi. Sau câu chuyện tôi vừa kể, chúng tôi giữ im lặng đã lâu. Tôi không rõ tôi đang chờ đợi ở chị một lời khuyên hay một lời an ủi. Bất cứ lời nói nào của chị lúc này cũng đều có ích. Tôi nhẹ vuốt tà áo và cố gắng thở hết sức khẽ.

            Đột nhiên chị Liên lên tiếng :

"Cô có chắc là cô thật yêu Tĩnh không ?"

            Tôi vụt ngửng lên, ngạc nhiên. Tôi không hiểu sao chị lại hỏi một câu có thể gọi là ngớ ngẩn như vậy được. Nhưng tôi chỉ cười rồi đáp :

"Chẳng lẽ em không hiểu nổi lòng em sao ?"

            "Tĩnh cũng yêu cô như…cô yêu Tĩnh ?"

            Tôi không bằng lòng về câu hỏi của chị, nhưng chỉ khẽ thở dài, im lặng. Chị dịu dàng :

"Tôi phải hỏi cô thật rõ ràng trước khi tìm cho cô một lối thoát. Cô đừng buồn."

            Tôi hững hờ đáp :

"Vâng !"

            "Thầy Mẹ biết chuyện rồi ?  Các cụ nói gì ?  Chắc là buồn lắm nhỉ. Tôi không hiểu sao Thầy Mẹ lại quá nghiêm khắc như vậy? Theo đạo nào chả được, miễn người ấy là người tốt, phải không cô ?"

            “Dạ !”

            "Hồi tôi còn ở nhà, Thầy Mẹ cũng đã làm khổ tôi vì vấn đề này, chắc cô còn nhớ. Mà đến bây giờ nào tôi có được sung sướng gì cho cam."

            Chị khẽ thở dài. Đôi mắt chị nhìn vào xa xăm như đang tìm lại những hình ảnh của một thời đã qua. Tôi biết chị đang nhớ tới cái tuổi còn con gái của chị…

 

                                                            X

 

            Năm ấy chị Liên vừa đúng hai mươi. Chị hơn tôi bảy tuổi. Chị đẹp lắm - mà bây giờ chị vẫn đẹp. Chị đã từng là hoa khôi của phố tôi. Vì thế, chị được nhiều chàng trai nhòm ngó. Mối manh đi lại tấp nập. Thầy Mẹ tôi - có lẽ cả gia đình tôi - rất hãnh diện về chị. Nhưng không hiểu sao không một đám nào chị ưng. Chị cứ lắc đầu hoài. Mẹ tôi có hỏi thì chị đáp :

"Con còn nhỏ, mẹ cho phép con ở nhà hầu hạ Thầy Mẹ thêm ít lâu nữa. Con chưa muốn lấy chồng."

            Mẹ tôi đành phải từ chối hết đám này đến đám khác. Thầy tôi giận lắm. Có lần Người đập bàn quát :

"Nó là con nhà tử tế, lại vừa đỗ cử nhân, mày không lấy nó thì định lấy ai nữa ?"

Rồi Người quay sang phía Mẹ tôi :

"Bà tính xem, nhà người ta đạo gốc mà anh em làm nên cả, nó cũng chẳng chịu là nghĩa làm sao ?"

Mẹ tôi chỉ thở dài.

            Chị Liên thút thít khóc. Bữa cơm trưa hôm ấy, rồi cả bữa chiều, chị ở lì trong phòng riêng. Thấy thế, Thầy tôi nói xẵng :

"Mặc xác nó !"

Đến tối, Mẹ tôi phải lén sai chị sen đi mua phở cho chị. Chị cũng không chịu ăn. Nhưng hôm sau, khi câu chuyện đã dịu đi, chị lại xuống ăn cơm như thường. Tuy nhiên chị vẫn có vẻ trầm lặng thế nào ấy. Từ hôm đó, tôi thường bắt gặp chị ngồi nhìn vào xa vắng với vẻ mặt buồn rầu, đăm chiêu. Tôi không hiểu sao chị buồn. Tôi không dám hỏi. Tôi chỉ cho rằng có lẽ chị buồn vì chị chưa muốn lấy chồng mà Thầy Mẹ cứ ép.

            Cũng từ hôm đó mối manh thưa dần. Tôi tưởng chuyện chồng con của chị như thế đã tạm xếp.

            Bỗng một hôm, đi phố về, chị ôm một gói lớn. Chị cười nói vui vẻ và gọi chúng tôi ra để chia quà. Các anh và em tôi không ai để ý đến sự thay đổi đột ngột ở chị. Riêng tôi, tôi rất ngạc nhiên. Chị cho chúng tôi rất nhiều bánh và cả đồ chơi nữa. Tôi được một con búp bê lớn. Nó biết mở mắt, nhắm mắt và biết khóc khi đặt nằm. Sung sướng quá, tôi chạy ngay lên gác tìm vải may quần áo cho búp bê. Tôi quên ngay sự thay đổi đột ngột nơi chị.

            Bữa cơm trưa hôm ấy, chị nói hơi nhiều làm Thầy Mẹ tôi ngạc nhiên hết sức. Buổi chiều về học, tôi thấy Thầy Mẹ tôi đang tiễn bà Ba ở bên hàng xóm ra cửa. Tôi đoán lại có người hỏi chị Liên. Bà Ba chính là bà mối ở phố tôi.

            Lúc trở vào, Thầy tôi hỏi :

"Bà nghĩ sao ?"

Mẹ tôi đáp :

"Cái đó tùy ông…Nhưng kể cũng hơi khó…"

Thầy tôi cắt ngang :

"Còn hơi gì nữa. Khó hẳn đi chứ lỵ. Nhà ấy họ có đạo đâu. Tôi như bà lúc nãy thì tôi đã trả lời phắt đi là "không" cho xong chuyện."

            Mẹ tôi lườm :

"Cái ông này rõ thật hay. Ai lại trả lời như thế bao giờ."

Quả tôi đoán không sai. Mẹ tôi cho gọi chị Liên xuống nói chuyện. Mẹ tôi cũng chỉ định nói qua cho chị biết thôi chứ Người cũng thừa hiểu chị không ưa chuyện chồng con. Mẹ tôi phải dục đến lần thứ hai chị mới chịu xuống. Hôm nay trông chị có vẻ e thẹn làm sao ấy. Mẹ đuổi tôi vào nhà trong. Tôi muốn đúng lại nghe trộm nhưng lại sợ bị mắng.

            Tôi quên ngay câu chuyện mà Mẹ tôi sắp nói với chị Liên khi ôm con búp bê vào lòng. Tôi nâng niu nó, hôn hít nó như chính nó là một đứa em gái nhỏ của tôi. Tôi đã cố gắng đem tài khâu vá của tôi ra để may cho nó một bộ áo đầm. Công việc ấy đã chiếm mất cả một buổi trưa.

            Tôi đang say mê âu yếm con búp bê thì bỗng nghe thấy tiếng quát của Thầy tôi từ nhà ngoài vang vào :

"Mày ưng nó ?  Mày ưng nó à, con kia ?  Tao không ngờ !"

            Tôi vội vàng ôm con búp bê chạy ra. Mẹ và chị Liên ngồi bên nhau trên một cái sập gụ, Mẹ im lặng, chỉ thỉnh thoảng thở dài. Chị Liên nức nở khóc, mặt úp vào hai bàn tay. Thầy tôi đứng gần đấy, mặt hầm hầm, hai tay nắm chặt lấy thành ghế trước mặt.

            "Nó ngoại đạo ! Nó nghèo ! Nó chẳng đỗ đạt gì cả ! Mày ưng nó vì cái gì ?  Tao không thể hiểu được mày. Tao nhất định không chịu, đừng có hy vọng."

            Nói xong, Người bỏ đi. Chị Liên vẫn thút thít khóc. Một lát, Mẹ tôi cũng đứng dậy bỏ đi nốt. Thấy còn một mình chị, tôi mon men bước lại gần. Chị ngửng lên nhìn tôi, khe khẽ lắc đầu. Tôi đứng im lặng ngó chị, không biết nói gì với chị. Chị uể oải lê gót về phòng riêng.

            Đêm hôm ấy, khi tôi đi ngủ, U Hà cho tôi biết chị Liên phải lòng anh Bình ở đầu phố. Thảo nào mỗi lần gặp tôi, anh thường tỏ ra mến tôi. Anh mua bánh kẹo cho tôi luôn. Vì thế, tôi cũng mến anh. Đã nhiều lần tôi rủ anh về nhà chơi, anh đều từ chối.

            "Cậu Bình cậu ấy hiền lành đáo để, em có biết không ?" U Hà nói, "Trông cậu ấy cũng bảnh trai đấy chứ. Nhưng ông chê cậu nghèo này, ngoại đạo này…"

            Tôi chợt hỏi :

"Tại sao Thầy không thích người ngoại đạo, hở U ?"

            Bị hỏi bất ngờ, U lúng túng :

"Tại…tại người ngoại đạo… không đi nhà thờ..."

            Ngừng một chút. U lại nói :

"Này, em có biết cậu Bình cậu ấy làm báo không ?"

            "Không. Anh Bình làm báo à ?  (Sau này tôi biết anh là một nhà văn.)

            Câu chuyện của chúng tôi nhạt dần, rồi tôi ngủ đi lúc nào không biết.

            Sáng hôm sau, nhằm ngày chủ nhật, chúng tôi phải dậy sớm đi lễ. Lúc đến cửa nhà thờ, Mẹ bảo chúng tôi :

"Các con hãy cầu nguyện cho chị Liên."

Bấy giờ tôi mới thấy thiếu chị. Chị tệ thật ! Đến ngày hôm nay mà chị cũng bỏ lễ, chả trách Thầy tôi giận là phải.

            Buổi ấy, quỳ trong nhà thờ, tôi chỉ băn khoăn nghĩ đến chuyện chị Liên với anh Bình, quên cả lời mẹ dặn. Tuy vẫn không hiểu tại sao Thầy không bằng lòng cho chị lấy người ngoại đạo, tôi cũng cho là người có lý. Anh Bình đẹp trai thật đấy, hiền lành thật đấy, nhưng có bao giờ tôi gặp anh đi nhà thờ đâu. Tôi không hiểu tại sao chị Liên lại có thể phải lòng anh được. Tôi chỉ mến anh thôi.

Đang nghĩ vẩn vơ, tôi nghe Mẹ hỏi khẽ bên tai :

"Con không lên chịu lễ à ?" Tôi giật mình nhìn lại. Mẹ đang nhìn tôi nghiêm nghị. Tôi uể oải đứng dậy và miễn cưỡng bước lên quỳ trên cái bục gỗ sát chỗ cha làm lễ.

Suốt ngày hôm ấy, cả ngày hôm sau, rồi một tháng liền, chị Liên không hề bước chân ra khỏi cửa. Chị cũng không đi xem lễ. Một hôm, U Hà bảo tôi :

"Cậu Bình dọn nhà lên Hà nội rồi. Cậu ấy bảo không bao giờ cậu ấy trở về Nam định nữa."

Cũng từ hôm đó chị Liên lại càng buồn hơn. Mắt chị luôn luôn đỏ. Một tuần chị bỏ cơm vài ba ngày. Mẹ thương chị lắm. Người đã nghĩ tới việc gả chị cho anh Bình. Nhưng Thầy tôi rất cương quyết. Người thường nói :

"Rồi nó sẽ quên đi, cứ mặc nó !"

Theo tháng ngày, người chị Liên xọp hẳn đi, trông thật thảm thương. U Hà thì thầm bên tai tôi :"Cô Liên tương tư cậu Bình."

 

                                                               X

 

Có tiếng trẻ khóc, chị Liên vội vã chạy vào nhà trong. Một lát sau, chị trở ra, bế theo con Hồng, đứa con thứ ba của chị. Vừa đi, chị vừa nựng :

"Thôi thôi, mẹ xin con gái mẹ. Mẹ thương con lắm mà !"

Con Hồng nín dần. Chị nhìn tôi mỉm cười :

"Cô xem có chóng không ?  Mới dạo nào nhỉ !"

Tôi cười theo :

"Vâng, chóng thật ! Mới dạo nào !"

Chị vén áo, vạch vú, ấn vào miệng con Hồng. Đứa bé bú một cách ngon lành. Chị nhè nhẹ vuốt tóc nó.

Nhìn cảnh chị âu yếm con, tôi nghĩ đến hồi chị ốm tương tư.  Tôi không thể ngờ người thiếu nữ năm xưa mang bệnh tương tư một chàng trai, bây giờ lại có con với một chàng trai khác. Những nét đau khổ trên gương mặt chị không còn nữa, nhưng đôi mắt chị vẫn buồn vời vợi. Có lẽ chị còn mang trong tim bóng hình của chàng trai mối tình đầu. Người ấy đã đi biệt tích sau khi gửi cho chị một lá thư. Lá thư ấy ngày nay chị còn giữ, tất nhiên chị phải dấu anh Tùng, chồng chị.

Tôi không hiểu anh Bình đã viết những gì mà khi đọc xong chị hết buồn. Rồi ít ngày sau chị trở lại cuộc sống bình thường. Buồn đau không còn ghi dấu vết trên gương mặt chị, nhưng có lẽ chúng đã vào ẩn trong tim chị, vì từ ngày ấy, chị hay nhìn vào xa xăm. Chị nhìn ai, nếu không phải là theo dõi bóng hình anh Bình ?

Thế rồi nửa năm sau chị bằng lòng lấy anh Tùng, không cần suy nghĩ, đắn đo. Tôi nghĩ rằng hồi đó ai hỏi chị trước tiên chị sẽ bằng lòng, chả cứ anh Tùng, miễn đừng trái với những điều kiện Thầy tôi đặt ra.

Sau ngày cưới, chị đã cố gắng làm tròn bổn phận của một người vợ. Anh

Tùng rất yêu chị, nhưng cũng mê làm chính trị không kém. Anh vắng nhà luôn, chị không hề oán thán một lời. Khi anh được làm một chức lớn trong chính phủ, chị cũng không vui hơn. Có lần tôi trách chị hững hờ với chồng, chị cau mày hỏi :

"Thế nào mới là không hững hờ ?  Tôi tưởng như thế là tôi đã làm tròn bổn phận của một người vợ."

Tôi nói :

"Đầy đủ bổn phận chỉ mới là trọn nghĩa thôi, chị nên…"

Chị gạt ngang :

"Cô lại sắp giở lý sự ra đấy. Tôi chẳng biết làm thế nào hơn nữa."

Tôi thở dài, im lặng. Tôi biết tất cả tâm hồn chị đã trao cho anh Bình mất rồi.

Cho con Hồng bú xong, chị nói :

"Tĩnh cũng không có đạo, phiền quá nhỉ. Chắc Thầy Mẹ buồn lắm đấy.  Có hai

cô con gái, lại cùng yêu người ngoại đạo cả. Thật chán !"

"Chị tính, chả lẽ lúc bắt đầu yêu mình lại hỏi dò xem người ta theo đạo gì . Em

thấy nhiều gia đình có khó khăn lắm về vấn đề này đâu. Chỉ có Thầy là quá nghiêm khắc, nghiệt ngã không ?"

"Mà sao tôi nghe nói Tĩnh bằng lòng trở lại đạo kia mà."

"Trước kia anh ấy cũng định thế, chị ạ. Nhưng hôm rồi anh ấy bảo với em là anh

ấy không thể theo đạo được. Gia đình anh ấy cho tự do, song lương tâm anh ấy không cho phép. Anh ấy nói thế, em cũng chỉ biết thế."

Chị Liên nhìn tôi ái ngại :

"Kể cũng rầy rà nhỉ."

Tôi buồn bã nghĩ tới buổi chiều gặp Tĩnh ở nhà một người bạn. Anh cho biết anh

đã thay đổi ý kiến về việc theo đạo, dù anh vẫn yêu tôi tha thiết. Tôi nhìn anh chăm chú và biết anh nói thật. Tôi bỗng òa khóc vì tôi nhận ngay ra rằng chúng tôi khó có thể lấy nhau. Thầy Mẹ tôi đời nào chịu nhận một người con rể ngoại đạo. Mà tôi thì yêu Tĩnh quá mất rồi !

Tĩnh vuốt tóc tôi, bùi ngùi :

"Em thử nghĩ xem, anh không có lòng tin thì làm sao anh có thể gần Chúa được.

Trước kia anh cứ tưởng tình yêu của chúng ta sẽ mở cho anh con đường đến với Chúa. Nhưng anh đã lầm. Anh thấy anh không xứng đáng quỳ dưới chân Chúa để cầu xin Chúa ban phúc lành, nếu anh thay đổi tín ngưỡng chỉ với một mục đích là lấy được em. Chắc em cũng hiểu cho lòng anh. Không, anh không thể hèn hạ như vậy được, vì đó chỉ là một hành động lừa đảo."

Tôi nức nở :

"Nhưng anh đã hứa sẽ hy sinh tất cả vì em."

"Đến bây giờ anh vẫn sẵn sàng nhắc lại lời hứa đó. Anh chỉ tiếc anh chưa có

đức tin. Chúa sẽ nghĩ thế nào khi Chúa biết anh không hề tin nơi Chúa mà đi theo Chúa chỉ vì em ?"

Tôi vùng đứng dậy, chạy vụt ra cửa. Tôi không muốn nghe Tĩnh nói nữa.

Tĩnh đã làm tôi đau khổ, song tôi vẫn yêu anh tha thiết, không dám hờn giận anh

lấy một giây ngắn ngủi.

 Chị Liên đến bên tôi từ lúc nào tôi không hay. Chị nắm lấy tay tôi khiến tôi nhớ

đến hiện tại. Tôi ngước mắt nhìn chị. Chị ngó tôi rất lâu, rồi chậm rãi :

"Tôi chỉ có một điều khuyên cô, còn tùy cô định liệu : không bao giờ ta tìm thấy hạnh phúc nếu không lấy được người mình yêu và người đó cũng yêu mình."

Tôi không nói gì, lặng lẽ bước ra khỏi cửa, quên cả chào chị.

Chiều hôm ấy, tôi bỏ cơm, vào quỳ một mình trong nhà thờ, trước tượng Đức

Mẹ. Tôi cầu nguyện rất lâu. Cuối cùng tôi ngước nhìn lên tượng Chúa trên cây Thánh Giá. Tôi khóc từ lúc nào cũng không hay. Tôi thấp thoáng thấy bóng Chúa qua màng lệ mỏng. Tôi nấc khẽ. Hình Chúa bỗng tan đi. Tôi vội chớp mắt, nhưng vẫn không thấy hình Chúa đâu. Hình ảnh Tĩnh bỗng hiện ra trước mắt tôi, lúc đầu còn mờ mờ ảo ảo, sau rõ dần với nét mặt đau khổ. Tôi vụt đứng dậy và hốt hoảng chạy ra khỏi nhà thờ trước đôi mắt ngạc nhiên của một bà lão ngoan đạo ngồi gần.

Bóng tối chùm lấy tôi. Tôi nghẹn ngào gọi thầm :

- Tĩnh ơi !

                                                                                                                           TQK                     

                                                                                                               8/1958